Du lịch Việt Nam hụt hơi - Bài 1: Tour rẻ “vẽ... tiền” khách Việt

Từ tháng 6-2011 đến nay, tour du lịch đến Thái Lan luôn kín chỗ, các công ty lữ hành phải từ chối nhận khách vì không còn khả năng phục vụ. Hướng dẫn viên tour Thái bay như con thoi giữa Việt Nam - Thái Lan. Du khách Việt đã và đang đổ xô đến Thái. Du lịch trong nước đang bất lực nhìn dòng tiền đổ ra nước ngoài. Điều gì đã tạo nên sức hút của ngành du lịch Thái Lan?

• Đụng đầu bên đất Thái

Du khách Việt Nam tham quan vườn thú Safari World (Thái Lan).

Trong những ngày này, đến các điểm dừng chân ở Pattaya, Bangkok của Thái Lan như vườn thú Safari World, Hoàng cung, chùa Phật hoàng… du khách Việt có cảm giác như ở quê nhà vì có thể nghe tiếng Việt đủ giọng Nam, Trung, Bắc. Cờ dẫn đoàn của các công ty du lịch Việt Nam dày đặc, từ các công ty tên tuổi đến những công ty mới thấy lần đầu! Người Việt đụng đầu bên đất Thái.

Thái Lan đang trở thành điểm đến khá “nóng” không chỉ của riêng du khách châu Á mà cả thế giới. Hơn 12 giờ đêm, sân bay Suvarnabhumi ở Bangkok - Thái Lan vẫn nhộn nhịp đón khách từ khắp nơi đổ về. Nhìn khu vực làm thủ tục nhập cảnh ở đây, hầu hết lượng khách đến Thái Lan trên những chuyến bay đêm đều đến từ những thị trường châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Việt Nam… Những chuyến bay đêm cũng đồng nghĩa với giá rẻ, du lịch Thái Lan đang hút khách vì giá rẻ.

Các sản phẩm du lịch Việt Nam còn đơn điệu.

Trong suốt mùa du lịch hè từ tháng 6-2011 đến nay, hầu hết tour khởi hành đến Thái đều đầy khách. Hiện nay, trung bình mỗi tuần, một công ty du lịch đưa 35 - 50 khách/đoàn đi Thái. Nhiều công ty du lịch lớn có thể đưa 2 - 3 đoàn/tuần. Ngoài các hãng hàng không quen thuộc khai thác đường bay từ Hà Nội, TPHCM đi Bangkok như Thai Airways, Vietnam Airlines... Turkish Airlines của Thổ Nhĩ Kỳ mới mở đường bay tại thị trường Việt Nam vài tháng nhưng cũng điều chỉnh tăng tần suất chuyến bay giữa TPHCM - Bangkok từ 4 chuyến/tuần lên 7 chuyến/tuần. Các công ty du lịch cho biết, lượng khách đi trong dịp hè là gia đình nên số lượng người đi tour khá nhiều, khách phải đặt trước cả tháng mới hy vọng còn chỗ. Dù có ham khách cỡ nào, các công ty cũng đành từ chối vì không lo được vé máy bay.

Theo ước tính của các chuyên gia du lịch, trong gần 800 doanh nghiệp khai thác lữ hành quốc tế tại Việt Nam hiện nay, ít nhất một nửa doanh nghiệp nói trên có khai thác tour đến Thái. Ở giai đoạn “nóng”, trung bình mỗi tuần có khoảng 14.000 khách Việt đến Thái du lịch.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Giám đốc Truyền thông – đối ngoại của Fiditour cho biết, chuẩn bị đón mùa du lịch hè từ thị trường Việt Nam, ngành du lịch Thái Lan đã tung ra nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn, tăng thêm nhiều dịch vụ cho tour đi trong 6 ngày 5 đêm nhưng giá trọn gói chỉ khoảng 8 triệu đồng/khách. Do vậy, lịch tour đi Thái luôn kín chỗ trong suốt thời gian từ tháng 6 đến nay, dự kiến lượng khách đến Thái trong hè năm nay tại Fiditour tăng khoảng 30% so với cùng kỳ. Và với sự bùng nổ này, lượng khách từ Việt Nam đến Thái Lan du lịch trong 6 tháng đầu năm 2011 đã đạt khoảng 245.000 khách, tăng gần 40% so với cùng kỳ năm 2010.

Ngành du lịch Campuchia cũng thành công trong việc thu hút khách du lịch từ Việt Nam trong 3 năm lại đây. Ông So Mara, Quốc vụ khanh Bộ Du lịch Campuchia cho biết, với chính sách không tăng giá trong nhiều năm qua, mục tiêu thu hút khách Việt Nam đến Campuchia đã thành công. Năm 2009, lượng khách Việt Nam đã vượt qua Hàn Quốc để trở thành thị trường khách quốc tế dẫn đầu tại Campuchia. Đến Angkor (Siêm Riệp) ở bất cứ thời điểm nào trong năm, khách Việt cũng chiếm số đông. Và suốt 3 năm qua, khách du lịch Việt Nam luôn dẫn đầu tại thị trường này, với tốc độ tăng trưởng hàng năm ở mức hai con số. Tour du lịch từ TPHCM đi Campuchia đến Siêm Riệp, Phnôm Pênh trong 4 ngày 3 đêm giá không vượt quá 200 USD. Ngoài ra, Singapore, Malaysia cũng là những điểm đến hấp dẫn, thu hút đông lượng khách từ Việt Nam.

• Tiền “chảy” ra nước ngoài

Dân mình có tiền và xuất ngoại để biết đây biết đó là điều đáng mừng. Và cũng bởi vì đi đây đi đó nên hay so sánh cái được hơn để nhận diện mình rõ hơn. Ngẫm lại thấy xót ruột! Không xót sao được khi ở bất cứ quốc gia nào, bài toán doanh thu du lịch cũng đều tính dựa trên cơ sở của tổng lượng khách đến, số ngày lưu trú, mức chi tiêu của du khách. Nhìn vào 3 tiêu chí trên, du lịch Việt Nam chỉ có thể tự tin về số lượng khách đến dựa trên số liệu báo cáo có tăng trưởng ở hai con số. Còn số ngày lưu trú và mức chi tiêu của du khách tại Việt Nam, từ lâu nay vẫn đang chờ sự thay đổi của ngành du lịch để có thể giữ chân và “moi” túi tiền du khách. Và đây cũng là vấn đề cốt lõi để du lịch Việt Nam phát triển bền vững hơn.

Thái Lan, Campuchia chọn chiến lược bán tour giá rẻ và họ đã thành công. Lượng lớn du khách Việt Nam vẫn đổ xô đến Thái, Campuchia, dòng tiền trong nước tiếp tục đổ ra nước ngoài ngày một nhiều hơn. Trong khi đó, chúng ta vất vả trong việc kiếm từng đồng ngoại tệ từ lượng khách quốc tế đến Việt Nam. Chúng ta đã từng ca thán, có một lượng lớn tiền của Việt Nam đổ vào 32 sòng bài lớn nhỏ dọc biên giới Việt Nam - Campuchia. Và những sòng bài này ở phía bạn như những vòi hút tiền từ Việt Nam. Vì hiện nay, kinh doanh casino vẫn còn hạn chế tại Việt Nam. Trong khi đó, casino là loại hình dịch vụ giải trí hái ra tiền, đóng góp lớn vào doanh thu du lịch. Malaysia - đất nước Hồi giáo, họ có thế mạnh trong khai thác du lịch sinh thái nhưng họ vẫn có casino. Singapore - được biết đến với thương hiệu xanh, sạch nhưng họ cũng làm cho du lịch phong phú hơn, tìm cách giữ lại nguồn tiền khi lượng khách từ Singapore sang Malaysia chơi casino ngày một tăng. Với việc đưa vào khai thác hệ thống casino mới đây, quốc đảo này hy vọng sẽ có tăng trưởng 60% lượng khách quốc tế trong năm nay.

Số lượng khách đến ít đột phá và chúng ta cũng không có nhiều “thủ thuật” để moi tiền du khách vì các sản phẩm du lịch, dịch vụ, mua sắm vẫn còn thiếu và yếu. Giá điện, xăng dầu ở Campuchia cao hơn Việt Nam gấp nhiều lần, nhưng bao năm qua, giá tour du lịch đến Campuchia vẫn không tăng giá! Giám đốc một công ty du lịch chia sẻ, giá tour du lịch trọn gói 6 ngày 5 đêm đến Thái Lan hiện nay trung bình ở khoảng hơn 350 - 370 USD. Trong đó, riêng tiền vé máy bay khứ hồi và thuế phi trường khoảng hơn 220 - 250 USD, tất cả các dịch vụ còn lại như xe di chuyển, vé tham quan, ăn ở khách sạn trong 5 ngày trên đất Thái chỉ gói gọn trong khoảng 80 - 100 USD còn lại! Chỉ 80 - 100 USD làm sao lo được chừng ấy thứ! Nghe qua đã thấy lỗ, nhưng vì sao họ vẫn làm được và thành công?

MỸ HẠNH